Phải là m gì khi sữa mẹ chảy quá nhiá»u?
Sữa chảy quá nhiá»u là má»™t trong những tình huống khiến cho các mẹ không ngá»›t lo lắng, nhất là những ngưá»i lần đầu tiên làm mẹ. Váºy nguyên nhân do Ä‘âu? Và có cách nào để khắc phục hiện tượng này không?
1. Tiết sữa quá nhiá»u là gì?
Tiết sữa quá nhiá»u là hiện tượng khi lượng sữa trong cÆ¡ thể bạn tạo ra vượt xa so vá»›i nhu cầu cá»§a bé. Sữa có thể phun ra quá nhanh và mạnh khiến việc cho bé bú trở nên khó khăn. Nhiá»u trưá»ng hợp sữa rỉ ra hoặc phun thành tia và trào rất nhiá»u ra ngoài.
2. Má»™t số dấu hiệu cá»§a hiện tượng tiết sữa quá nhiá»u
Má»™t số dấu hiệu sau Ä‘ây báo hiệu mẹ bị tiết sữa nhiá»u:
- Ngá»±c mẹ có cảm giác căng tức. Vá»›i dấu hiệu này mẹ có thể bị tắc tia sữa hoặc viêm vú.
- Mẹ hay thấy căng tức bầu ngá»±c và Ä‘au khi cho bé bú.
- Ngá»±c mẹ cÅ©ng có thể rỉ sữa giữa những lần cho bé bú cÅ©ng như khi bình thưá»ng sữa cÅ©ng ra làm ướt áo ngá»±c.
- Khi cho bé bú ở ngá»±c bên này thì ngá»±c bên kia cÅ©ng tiết ra sữa rất nhiá»u.
Các dấu hiệu này có thể diá»…n ra trong vài tuần đầu sau khi sinh hoặc chỉ sau Ä‘ó má»™t chút. Nhưng sau Ä‘ó nguồn sữa sẽ tá»± Ä‘iá»u chỉnh vá» mức bình thưá»ng, nhưng nếu không được xá» lý kịp thá»i, tình trạng này có thế kéo dài từ bốn đến năm tháng sau khi sinh gây ra rất nhiá»u rắc rối cho mẹ và cả bé.
3. Nguyên nhân gây sữa mẹ chảy nhiá»u
Nguyên nhân gây ra vấn đỠnày thưá»ng là do phản xạ sữa chảy vá» cá»§a mẹ hoạt động quá mức cùng vá»›i sá»± mất cần bằng giữa sữa trước và sữa sau trong thá»i gian cho con bú. Sữa trước được tiết ra ở đầu cữ bú, loãng và ngá»t chứa nhiá»u đưá»ng nhưng ít chất béo. Sữa sau tiết ra sau khi bé bú được má»™t lúc, đặc hÆ¡n, giàu chất béo và năng lượng hÆ¡n. Chính lượng sữa ra sau này má»›i có thể giúp bé thá»a mãn cÆ¡n Ä‘ói và no lâu hÆ¡n.
Nguyên nhân do phản xạ sữa chảy vá» cá»§a mẹ hoạt động quá mức.
Má»™t số trưá»ng hợp ra nhiá»u sữa hÆ¡n so vá»›i mức bình thưá»ng nhưng lại có má»™t số thì ngược lại. Vá»›i trưá»ng hợp này, đơn giản các mẹ chỉ cần để cÆ¡ thể tá»± động Ä‘iá»u chỉnh lượng sữa sao cho phù hợp vá»›i nhu cầu cá»§a bé mà không phải dùng biện pháp gì. Dù là như váºy, nhưng má»™t số phụ nữ vẫn tiết nhiá»u sữa sau quá trình Ä‘iá»u chỉnh cá»§a cÆ¡ thể.
Vấn đỠnày thưá»ng gặp ở những bà mẹ có nhiá»u tuyến sữa trong ngá»±c. Trung bình trên má»—i bên ngá»±c cá»§a chị em có khoảng từ 100.000 đến 300.000 tuyến sữa. Những ngưá»i tiết nhiá»u sữa hầu như có số tuyến sữa vượt quá mức trung bình và gần như tối Ä‘a.
CÅ©ng có thể khi các mẹ có những hành động vô tình khiến cÆ¡ thể tiết ra nhiá»u sữa như dùng máy hút sữa quá nhiá»u. Thiếu cân bằng má»™t số hormone, khối u ở tuyến yên và má»™t số loại thuốc Ä‘á»u có thể kích thích cÆ¡ thể tiết nhiá»u sữa hÆ¡n so vá»›i mức bình thưá»ng.
4. Mẹ nên làm gì khi tiết quá nhiá»u sữa?
Mẹ có thể gặp các chuyên gia tư vấn nuôi con bằng sữa mẹ để có thể được hướng dẫn giảm lượng sữa cá»§a mình má»™t cách an toàn và hiệu quả nhé. Tuy nhiên, mẹ có thể tham khảo thêm các lá»i khuyên mà các chuyên gia hàng đầu thế giá»›i khuyên dùng sau :
- Trước khi cho bé bú, mẹ nên dùng máy hút sữa hoặc dùng tay để nặn bá»›t sữa thừa ra. Mẹ có thể bá» phần sữa thừa này hoặc cất chúng vào chai để dùng sau. Tuy nhiên, không nên hút quá nhiá»u sữa nếu mẹ Ä‘ang muốn Ä‘iá»u chỉnh nguồn sữa cá»§a mình. Mẹ hãy chá»n chế độ thấp nhất nếu dùng máy bÆ¡m.
Trước khi cho bé bú, mẹ nên dùng máy hút sữa để hút bá»›t sữa thừa ra.
- Các mẹ cÅ©ng có thể dùng máy hút sữa để hút hết sữa ở hai bên ngá»±c. Sau Ä‘ó, mẹ cho bé bú từ 2 đến 4 lần liên tục ở má»™t bên ngá»±c. Bé muốn bú bao nhiêu, cho bé bú bấy nhiêu nhưng mẹ nên nhá»› rằng chỉ dùng má»™t bên ngá»±c mà thôi. Mẹ cÅ©ng có thể hút má»™t ít sữa ở ngá»±c bên kia để giảm căng tức. Phương pháp này sẽ bắt đầu có hiệu quả trong 24 đến 48 giá». Ngoài ra, nếu mẹ có thói quen hút sữa để dá»± trữ cho bé sá» dụng dần, mẹ hãy ngừng hút cho đến khi nào lượng sữa mẹ tiết ra tương đương vá»›i nhu cầu cá»§a bé.
- Mẹ càng kích thích ngá»±c mình nhiá»u và bÆ¡m hút càng nhiá»u sữa, cÆ¡ thể sẽ lầm tưởng rằng bé có nhu cầu rất lá»›n nên từ Ä‘ó sẽ sản xuất nhiá»u sữa hÆ¡n. Mẹ hãy cho bé bú trước khi bé quá Ä‘ói hoặc sau khi bé má»›i ngá»§ dáºy. Những lúc này, bé sẽ không bú quá mạnh, cÅ©ng có nghÄ©a vá»›i việc ngá»±c ít bị kích thích hÆ¡n.
- Má»™t tư thế cho bú hợp lý sẽ giúp bé đối phó vá»›i dòng sữa tốt hÆ¡n. ThỠđể bé bú vá»›i tư thế ngồi, bụng áp bụng vá»›i mẹ còn mẹ dá»±a ra phía sau để trá»ng lá»±c làm cháºm dòng sữa. Mẹ cÅ©ng có thể cho bé bú khi nằm nghiêng và dùng má»™t cái khăn lót bên dưới để hứng sữa thừa bị chảy ra.
- Nếu mẹ thấy bé quá Ä‘ói và nuốt sữa quá nhanh hoặc dòng sữa ra quá mạnh, để bé có thể tạm ngừng bú, mẹ hãy vá»— nhẹ vào lưng bé để bé có thể ợ bá»›t hÆ¡i rồi cho bé bú tiếp.
- Mẹ có thể dùng “núm vú há»— trợ cho bú” để có thể kiểm soát dòng sữa chảy ra khi cho bé bú. Mẹ hãy đến những siêu thị đồ dùng sau sinh để có thể mua và được tư vấn chi tiết vá» dụng cụ này.
- Các mẹ cần đặc biệt lưu ý các triệu chứng tắc tia sữa hoặc viêm vú. Nếu bị các chứng này, mẹ phải Ä‘iá»u trị xong rồi má»›i thá»±c hiện các bước Ä‘iá»u chỉnh nguồn sữa.
Mẹ cần đặc biệt lưu ý giữa các triệu chứng tắc tia sữa hoặc viêm tuyến vú.
Nếu Ä‘ã thá»±c hiện tất cả các biện pháp kể trên nhưng không có hiệu quả, mẹ nên gặp bác sÄ© chuyên khoa để được Ä‘iá»u trị tốt nhất nhé.
Trong má»™t số trưá»ng hợp, việc Ä‘iá»u trị bằng thuốc có thể giải quyết vấn đỠtiết nhiá»u sữa. Khi Ä‘ó, mẹ hãy nhá»› rằng việc bé không thể bú má»™t cách thoải mái không có nghÄ©a là bé không yêu mẹ nhé.
5. Hiện tượng chảy sữa nhiá»u diá»…n ra trong bao lâu?
Hiện tượng chảy sữa nhiá»u diá»…n ra không lâu, chúng chỉ diá»…n ra trong khoảng thá»i gian vài tuần sau khi sinh bé, cÅ©ng có thể nhiá»u khả năng mẹ bị chảy sữa vì lúc này cÆ¡ thể Ä‘ang cố gắng hoạt động mạnh để cung cấp đủ sữa cho bé. Hầu hết cả bà mẹ thì tình trạng này sẽ hết hoàn toàn sau khoảng 6-10 tuần cho bé bú.
Tuy váºy, mẹ cÅ©ng nên biết rằng việc chảy sữa chính là dấu hiệu cho thấy cÆ¡ thể hoàn toàn khá»e mạnh và mẹ luôn sẵn sàng để tiết sữa nuôi bé.
6. Chảy sữa nhiá»u có gây ảnh hưởng gì đến bé yêu không?
Thông thưá»ng, trẻ sÆ¡ sinh cần bú má»—i bên ngá»±c mẹ khoảng 10 phút, như Ä‘ã nói ở trên khoảng 4-5 phút đầu tiên sữa mẹ vẫn còn loãng, phải má»™t lúc sau khi bé bú thì má»›i đến lượt sữa sau vá»›i đầy dinh dưỡng Ä‘áp ứng nhu cầu cá»§a bé. Lượng sữa ra sau này má»›i là loại sữa có thể giúp bé thá»a mãn cÆ¡n Ä‘ói và no lâu hÆ¡n.
Khi mẹ gặp hiện tượng ra nhiá»u sữa hÆ¡n bình thưá»ng thì khả năng bé bị no bởi lượng sữa loãng là rất cao. Vì váºy, bé có thể ngừng bú khi chưa kịp nháºn được lượng sữa sau vá»›i đầy dưỡng chất . Do Ä‘ó, bé thưá»ng xuyên bị Ä‘ói, bú mẹ nhiá»u hÆ¡n, và Ä‘ó cÅ©ng là má»™t trong những lý do làm bé tăng cân quá mức cần thiết.
Khi mẹ ra nhiá»u sữa thì khả năng bé bị no bởi lượng sữa loãng là rất cao.
Mặt khác, để thích nghi vá»›i tình trạng dòng chảy quá nhanh cá»§a sữa mẹ, bé phải gắng sức nhiá»u hÆ¡n, bé vừa bú vừa thở rất khó khăn. Trưá»ng hợp sặc sữa không phải là chuyện hiếm nữa. Lượng sữa chảy ra quá nhanh làm bé không kịp nuốt hết sữa mà còn nuốt thêm cả nhiá»u không khí vào bụng trong lúc bú. Háºu quả cá»§a việc sữa chảy quá nhanh trong khi bé bú là bé thưá»ng xuyên ợ hÆ¡i, bị nấc và Ä‘au bụng. Tháºm chí má»™t số trẻ còn thấy sợ bú mẹ và trở nên biếng ăn.
Nhìn chung những trẻ có mẹ tiết nhiá»u sữa hÆ¡n mức bình thưá»ng chúng thưá»ng được bú nhiá»u sữa đầu hÆ¡n là sữa cuối dẫn đến hiện tượng đầy hÆ¡i. Trong khi Ä‘ó má»™t số trẻ lại không uống đủ sữa vì không thể kiểm soát dòng sữa. Nếu việc này cứ kéo dài sẽ khiến bé thiếu dinh dưỡng.
7. Có thể tiếp tục cho bé bú được không?
Câu trả lá»i là mẹ hoàn toàn có thể cho bé bú, vì việc tiếp tục cho bé bú cÅ©ng là má»™t hành động góp phần giải quyết vấn đỠnày. Tuy nhiên, khi cho bé bú mẹ cần phải thá» nhiá»u tư thế, phương pháp nhằm mục Ä‘ích để lượng sữa tiết ra tương ứng vá»›i nhu cầu cá»§a bé.
Nếu mẹ Ä‘ã thá»±c hiện tất cả những biện pháp trong bài nhưng viết này vẫn không thể cải thiện được tình trạng tiết nhiá»u sữa, mẹ cần đến ngay gặp bác sÄ© chuyên khoa để có biện pháp đảm bảo sức khá»e cho chính mẹ cÅ©ng như cho bé.