Không chỉ do tâm lý, đây mới là nguyên nhân khiến phụ nữ bị trầm cảm sau sinh
17/09/2018 | admin
Ước tính, cứ 7 ngÆ°á»i lại có 1 trÆ°á»ng hợp mắc phải chứng bệnh TRẦM CẢM SAU SINH. Có khá nhiá»u nguyên nhân dẫn đến chứng trầm cảm sau sinh, có thể là do di truyá»n, do bệnh tâm lý, thiếu ngủ, thiếu chất dinh dưỡng... nhÆ°ng theo các chuyên gia, má»™t trong những nguyên nhân hàng đầu Ä‘ó là do sá»± thay đổi vá» ná»™i tiết tố trong cÆ¡ thể ngÆ°á»i phụ nữ sau khi sinh.
Nội dung chính trong bài (Ẩn)
Không chỉ do tâm lý, Ä‘ây má»›i là nguyên nhân khiến phụ nữ bị trầm cảm sau sinh
Hiện nay có rất nhiá»u vụ việc Ä‘áng tiếc xảy ra nhÆ° bé trai 33 ngày tuổi bị chết Ä‘uối kỳ lạ trong cháºu nÆ°á»›c,.. gây dÆ° luáºn xôn xao, nhiá»u ngÆ°á»i suy Ä‘oán rằng, chính chứng bệnh trầm cảm sau sinh là nguyên nhân khiến cho ngÆ°á»i mẹ có những hành Ä‘á»™ng khó hiểu đến váºy.
Phải chăng do tâm lý của ngÆ°á»i phụ nữ này bất ổn nên cô má»›i bị chứng bệnh trầm cảm sau sinh này hay còn nguyên do nào khác. Cần phải nhấn mạnh rằng, chứng trầm cảm sau sinh (postpartum depression - PPD) là má»™t há»™i chứng khá phổ biến vá»›i các bà mẹ trẻ.
Phải chăng do tâm lý của ngÆ°á»i phụ nữ này bất ổn nên cô má»›i bị chứng bệnh trầm cảm sau sinh này hay còn nguyên do nào khác. Cần phải nhấn mạnh rằng, chứng trầm cảm sau sinh (postpartum depression - PPD) là má»™t há»™i chứng khá phổ biến vá»›i các bà mẹ trẻ.
Ước tính, cứ 7 ngÆ°á»i lại có 1 trÆ°á»ng hợp mắc phải chứng bệnh này. Có khá nhiá»u nguyên nhân dẫn đến chứng trầm cảm sau sinh, có thể là do di truyá»n, do bệnh tâm lý, thiếu ngủ, thiếu chất dinh dưỡng... nhÆ°ng theo các chuyên gia, má»™t trong những nguyên nhân hàng đầu Ä‘ó là do sá»± thay đổi vá» ná»™i tiết tố trong cÆ¡ thể ngÆ°á»i phụ nữ sau khi sinh.
Thay đổi ná»™i tiết tố - nguyên nhân khiến phụ nữ sau sinh dá»… mắc trầm cảm
Trong thá»i gian mang thai, Nồng Ä‘á»™ hormone Estrogen và Progesterone tăng lên rất nhiá»u, có thể cao hÆ¡n gấp vài trăm lần so vá»›i mức bình thÆ°á»ng. Tuy nhiên, trong vòng 24 đến 48 giỠđầu sau khi sinh, các ná»™i tiết tố sinh dục (estrogen và progesterone) trong cÆ¡ thể bị giảm mạnh, xuống dÆ°á»›i mức trÆ°á»›c khi mang thai, khiến tình trạng sinh lý của cÆ¡ thể bị thay đổi Ä‘á»™t ngá»™t, và do Ä‘ó có thể gây ra trầm cảm. Äiá»u này giống nhÆ° việc bị căng thẳng và thay đổi tính khí trÆ°á»›c thá»i kỳ kinh nguyệt. Sau khi sinh, lượng ná»™i tiết tố do tuyến giáp tiết ra có thể cÅ©ng giảm, Ä‘Æ°a đến những triệu chứng giống nhÆ° trầm cảm. Vì váºy, các nhà nghiên cứu gá»i PPD là “chứng rối loạn ná»™i tiết tố và sinh hóa”.
Ngoài ra, sá»± thay đổi vá» thể tích máu, huyết áp, hệ miá»…n dịch, hormone tuyến giáp giảm nhanh chóng cÅ©ng khiến cho nữ giá»›i dá»… rÆ¡i vào tình trạng mệt má»i, tâm sinh lý thay đổi bất thÆ°á»ng, trầm cảm...
Triệu chứng của trầm cảm sau sinh
Giai Ä‘oạn trầm cảm cần kéo dài ít nhất 2 tuần, trong Ä‘ó phải có ít nhất là má»™t trong hai triệu chứng chủ yếu là khí sắc giảm hoặc là mất hứng thú/sở thích cho hầu hết các hoạt Ä‘á»™ng. Ở trẻ em và vị thành niên khí sắc có thể bị kích thích hÆ¡n là buồn. TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° váºy, bệnh nhân cần biểu hiện ít nhất 4 triệu chứng trong dãy triệu chứng bao gồm thay đổi cảm giác ngon miệng hoặc khối lượng cÆ¡ thể, giấc ngủ và hoạt Ä‘á»™ng tâm thần váºn Ä‘á»™ng, giảm sút năng lượng, cảm giác vô dụng hoặc tá»™i lá»—i, khó suy nghÄ©, táºp trung hoặc ra quyết định, ý nghÄ© tái diá»…n vá» cái chết hoặc ý nghÄ©, kế hoặch và hành vi tá»± sát. Äể xác định má»™t giai Ä‘oạn trầm cảm chủ yếu, má»™t triệu chứng cần được biểu hiện gần Ä‘ây má»™t cách rõ ràng khi so sánh vá»›i trạng thái trÆ°á»›c khi bị bệnh của bệnh nhân. Các triệu chứng cần bá»n vững phần lá»›n thá»i gian trong ngày, gần nhÆ° hàng ngày trong thá»i gian ít nhất là 2 tuần liên tiếp.
1. Khí sắc giảm
Khí sắc giảm (khí sắc trầm cảm) là nét mặt của bệnh nhân rất Ä‘Æ¡n Ä‘iệu, luôn buồn bã, các nếp nhăn giảm nhiá»u tháºm chí mất hết nếp nhăn. Tình trạng khí sắc giảm rất bá»n vững do bệnh nhân buồn, bi quan, mất hy vá»ng. Trong má»™t số trÆ°á»ng hợp, giai Ä‘oạn đầu buồn có thể bị phủ nháºn, nhÆ°ng có thể biểu hiện khi khám bệnh (ví dụ giảm chú ý, bắt đầu than phiá»n). Má»™t số ngÆ°á»i há» than phiá»n rằng không còn nhiệt tình, không còn cảm giác gì, há» luôn trong tình trạng lo âu. Khí sắc trầm cảm có thể được biểu hiện trên nét mặt và trên hành vi của bệnh nhân. Má»™t số ngÆ°á»i bệnh than phiá»n các biểu hiện cÆ¡ thể gần Ä‘ây (ví dụ khó chịu trong ngÆ°á»i, Ä‘au đầu, Ä‘au vùng thượng vị, Ä‘au cÆ¡, khá»›p...) hÆ¡n là cảm giác buồn. Nhiá»u bệnh nhân lại có trạng thái tăng kích thích (bệnh nhân hay cáu gắt, dá»… nổi khùng vá»›i má»™t lá»—i lầm nhá»). Trẻ em và ngÆ°á»i vị thành niên thÆ°á»ng xuất hiện khí sắc kích thích hoặc thất thÆ°á»ng, hiếm khi biểu hiện là khí sắc buồn.
2. Mất hứng thú hoặc sở thích cho hầu hết các hoạt Ä‘á»™ng.
Mất hứng thú hoặc sở thích gần nhÆ° luôn biểu hiện trong má»™t mức Ä‘á»™ nhất định. Các bệnh nhân cho rằng há» Ä‘ã mất hết các sở thích vốn có (tôi không thích gì bây giá» cả). Tất cả các sở thích trÆ°á»›c Ä‘ây của bệnh nhân Ä‘á»u bị ảnh hưởng nặng ná», kể cả ham muốn tình dục. Ví dụ má»™t ngÆ°á»i trÆ°á»›c Ä‘ây rất yêu bóng Ä‘á thì nay không còn quan tâm gì đến môn thể thao này. Bệnh nhân nữ có thể không còn quan tâm gì đến thá»i trang và Ä‘i mua sắm nữa-những Ä‘iá»u mà trÆ°á»›c Ä‘ây bệnh nhân vốn rất thích. Nhiá»u bệnh nhân cho biết há» không còn hứng thú gì cho hoạt Ä‘á»™ng tình dục, có khi hàng tháng trá»i há» không quan hệ tình dục lần nào.
Ngoài ra, bệnh nhân cần biểu hiện ít nhất 4 triệu chứng trong số các triệu chứng phổ biến sau:
3. Mất cảm giác ngon miệng, ăn ít hoặc sút cân.
Sá»± ngon miệng thÆ°á»ng bị giảm sút, nhiá»u bệnh nhân có cảm giác rằng há» bị ép phải ăn. HỠăn rất ít, tháºm chí trong các trÆ°á»ng hợp nặng bệnh nhân nhịn ăn hoàn toàn. Vì váºy, bệnh nhân thÆ°á»ng sút cân nhanh chóng (có thể sút vài kg trong má»™t tháng, cá biệt có trÆ°á»ng hợp sút đến 10 kg). Khi khám bệnh, bệnh nhân thÆ°á»ng than phiá»n rằng há» Ä‘ó bị mất cảm giác ngon miệng, rằng há» không thấy Ä‘ói mặc dù không ăn gì. Vá»›i nhiá»u trÆ°á»ng hợp, bữa ăn đối vá»›i há» là má»™t gánh nặng. Mặc dù Ä‘ó rất cố gắng, nhÆ°ng bệnh nhân vẫn ăn được rất ít so vá»›i lúc bình thÆ°á»ng. ở trẻ em có thể nháºn thấy mất khả năng tăng khối lượng bình thÆ°á»ng. Ngược lại, khoảng 5% số bệnh nhân trầm cảm lại có thể tăng cảm giác ngon miệng và có thể muốn ăn má»™t số thức ăn nhiá»u hÆ¡n (ví dụ đồ ngá»t hoặc các hidrat carbon khác). Khi Ä‘ó há» dá»… tăng cân và trở thành béo phì.
4. Mất ngủ, nhÆ°ng cÅ©ng có thể bệnh nhân ngủ quá nhiá»u.
Rối loạn giấc ngủ hay gặp nhất trong giai Ä‘oạn trầm cảm chủ yếu là mất ngủ (chiếm 95% số trÆ°á»ng hợp). Các bệnh nhân thÆ°á»ng có mất ngủ giữa giấc (nghÄ©a là tỉnh ngủ vào lúc ban Ä‘êm và khó ngủ tiếp) hoặc mất ngủ cuối giấc (nghÄ©a là tỉnh ngủ quá sá»›m và không thể ngủ tiếp). Mất ngủ đầu giấc (nghÄ©a là khó bắt đầu giấc ngủ) cÅ©ng có thể xuất hiện. Mất ngủ là triệu chứng gây khó chịu rất nhiá»u cho bệnh nhân. Há» thấy Ä‘êm rất dài vỡ trằn trá»c mãi mà không ngủ được. Bệnh nhân tá» ra khó chịu vá»›i bản thân và những ngÆ°á»i xung quanh vá»›i lý do rất vụ lý là má»i ngÆ°á»i thì ngủ được còn bệnh nhân thì không! Nhiá»u bệnh nhân Ä‘ó tìm má»i cách để Ä‘iá»u trị cho mình. Há» có thể dùng các biện pháp nhÆ° táºp dưỡng sinh, uống thuốc Ä‘ông y, lạm dụng rượu, ma túy, thuốc ngủ (phenobacbital), thuốc bệnh thần (seduxen, lexomil). Mất ngủ chính là lý do chủ yếu khiến bệnh nhân phải Ä‘i khám bệnh.
Hiếm gặp hÆ¡n, có má»™t số bệnh nhân biểu hiện ngủ nhiá»u, dÆ°á»›i hình thức má»™t giai Ä‘oạn ngủ Ä‘êm dài hoặc tăng Ä‘á»™ dài ngủ ban ngày. Há» có thể ngủ tá»›i 10-12 giá» má»—i ngày, tháºm chí ngủ nhiá»u hÆ¡n. Vì thế ảnh hưởng nghiêm trá»ng đến cuá»™c sống, lao Ä‘á»™ng và sinh hoạt của bệnh nhân. Ngủ nhiá»u gặp ở 5% số bệnh nhân trầm cảm và thÆ°á»ng phối hợp vá»›i triệu chứng ăn nhiá»u. Các bệnh nhân này thÆ°á»ng Ä‘áp ứng Ä‘iá»u trị tốt vá»›i thuốc chống trầm cảm IMAO.
5. Rối loạn hoạt Ä‘á»™ng tâm thần váºn Ä‘á»™ng
Thay đổi tâm thần váºn Ä‘á»™ng bao gồm kích Ä‘á»™ng (nghÄ©a là bệnh nhân luôn Ä‘i Ä‘i lại lại, không thể ngồi yên), váºn Ä‘á»™ng cháºm chạp (ví dụ nói cháºm, váºn Ä‘á»™ng cÆ¡ thể cháºm), tăng khoảng nghỉ trÆ°á»›c khi trả lá»i, giá»ng nói nhá», số lượng ít, ná»™i dung nghèo nàn, tháºm chí câm. Các triệu chứng ức chế váºn Ä‘á»™ng hay gặp trong trầm cảm cổ Ä‘iển và hay xuất hiện ở ngÆ°á»i cao tuổi. Há» có thể nằm lỳ trên giÆ°á»ng cả ngày mà không hoạt Ä‘á»™ng gì. Tuy nhiên triệu chứng này ngày nay khụng còn Ä‘iển hình nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây. Các kích Ä‘á»™ng váºn Ä‘á»™ng hay gặp ở ngÆ°á»i trẻ tuổi. Há» luôn hoạt Ä‘á»™ng nhiá»u, Ä‘i lại và hoạt Ä‘á»™ng liên tục nhÆ°ng không há» có mục Ä‘ích gì rõ ràng.
Kích Ä‘á»™ng tâm thần váºn Ä‘á»™ng hoặc váºn Ä‘á»™ng tâm thần cháºm cần đủ nặng để có thể được quan sát bởi những ngÆ°á»i xung quanh chứ không chỉ biểu hiện ở cảm giác của bệnh nhân.
6. Giảm sút năng lượng
Năng lượng giảm sút, kiệt sức và mệt má»i là rất hay gặp. Má»™t ngÆ°á»i có thể than phiá»n mệt má»i mà không có má»™t nguyên nhân cÆ¡ thể nào. Tháºm chí chỉ vá»›i má»™t công việc rất nhẹ nhàng há» cÅ©ng cần má»™t sá»± táºp trung lá»›n. Hiệu quả công việc có thể bị giảm sút. Ví dụ, má»™t ngÆ°á»i có thể than phiá»n rằng rá»a mặt và mặc quần áo buổi sáng cÅ©ng làm há» kiệt sức và há» cần thá»i gian nhiá»u hÆ¡n bình thÆ°á»ng 2 lần.
Cảm giác mệt má»i thÆ°á»ng tăng lên vào buổi sáng và giảm Ä‘i má»™t chút vào buổi chiá»u. Tuy nhiên, má»™t số bệnh nhân lại có triệu chứng mệt má»i vá» buổi chiá»u. Buổi sáng, há» cảm thấy rất thá»a mái, dá»… chịu. NhÆ°ng vá» chiá»u tối thì há» lại than phiá»n mệt má»i và có cảm giấc mất năng lượng. Triệu chứng mệt má»i vá» buổi chiá»u hay Ä‘i kèm vá»›i triệu chứng ngủ nhiá»u và ăn nhiá»u. Khi triệu chứng giảm sút năng lượng xuất hiện rừ ràng thì bệnh nhân hầu nhÆ° không thể làm được việc gì (tháºm chí cả vệ sinh cá nhân cÅ©ng là quá sức của há»).
7. Cảm giác vô dụng hoặc tá»™i lá»—i
Cảm giác vô dụng hoặc tá»™i lá»—i là rất hay gặp trong giai Ä‘oạn trầm cảm chủ yếu. Bệnh nhân cho rằng mình là kẻ vô dụng, không làm nên trò trống gì. Há» luôn nghÄ© mình Ä‘ã làm há»ng má»i việc, trở thành gánh nặng cho gia Ä‘ình, cÆ¡ quan và cho xã há»™i. Tháºm chí bệnh nhân có mặc cảm tá»™i lá»—i liên quan đến các sai lầm nhá» trÆ°á»›c Ä‘ây. Nhiá»u bệnh nhân giải thích má»™t cách sai lầm các hiện tượng thông thÆ°á»ng hàng ngày nhÆ° là khiếm khuyết của há».
Cảm giác vô dụng hoặc tá»™i lá»—i có thể mạnh lên thành hoang tưởng, khi Ä‘ó niá»m tin của bệnh nhân là sai lầm nhÆ°ng rất mãnh liệt (ví dụ: má»™t bệnh nhân tin rằng anh ta là sá»± khốn cùng của thế giá»›i). Bệnh nhân tá»± khiển trách mình vì không thể thành công, không Ä‘áp ứng yêu cầu nghá» nghiệp hoặc quan hệ vá»›i má»i ngÆ°á»i, không hoàn thành nghÄ©a vụ trong gia Ä‘ình. Chính cảm giác vô dụng và tá»™i lá»—i của bệnh nhân khiến bệnh nhân muốn nhanh chóng kết thúc cuá»™c sống bằng cách từ chối Ä‘iá»u trị và tá»± sát.
8. Khó suy nghÄ©, táºp trung hoặc ra quyết định
Äây là triệu chứng rất hay gặp, khiến bệnh nhân rất khó chịu và phải Ä‘i khám bệnh. Nhiá»u bệnh nhân than phiá»n khó suy nghÄ©, khó táºp trung chú ý vào má»™t việc gì Ä‘ó. Bệnh nhân cÅ©ng rất khó khăn khi cần Ä‘Æ°a ra quyết định, há» thÆ°á»ng phải cân nhắc rất nhiá»u trá»i gian vá»›i những việc thông thÆ°á»ng (ví dụ: má»™t ngÆ°á»i ná»™i trợ Ä‘ã không thể quyết định mua rau cải hay rau muống). Ở mức Ä‘á»™ nhẹ, chúng có thể xuất hiện dÆ°á»›i dạng phân tán chú ý nhẹ hoặc than phiá»n khó nhá»›. Những ngÆ°á»i cần lao Ä‘á»™ng trí óc (há»c sinh, sinh viên, kỹ sÆ°...) Ä‘ã than phiá»n mất khả năng Ä‘áp ứng tháºm chí chỉ khi há» có các vấn Ä‘á» táºp trung chú ý nhẹ (má»™t ngÆ°á»i láºp trình máy tính không thể Ä‘áp ứng công việc phức tạp trong má»™t thá»i gian dài, những việc Ä‘ó anh ta thá»±c hiện tốt trÆ°á»›c khi bị bệnh). Khó táºp trung chú ý của bệnh nhân thể hiện ở những việc Ä‘Æ¡n giản nhÆ° không thể Ä‘á»c xong má»™t bài báo ngắn, không thể nghe hết má»™t bài hát mà bệnh nhân vốn yêu thích, không thể xem hết má»™t chÆ°Æ¡ng trình tivi mà bệnh nhân trÆ°á»›c Ä‘ây vẫn quan tâm.
Rối loạn trí nhá»› ở bệnh nhân thÆ°á»ng là giảm trí nhá»› gần. Bệnh nhân có thể quên mình vừa làm gì (không nhá»› mình Ä‘ã ăn sáng cái gì, không thể nhá»› mình Ä‘ã bá» chùm chìa khoá ở Ä‘âu...). Trong khi Ä‘ó, trí nhá»› xa (ngày sinh, quê quán, các sá»± việc Ä‘ã xảy ra lâu trong quá khứ...) thì vẫn còn được duy trì tÆ°Æ¡ng đối tốt trong má»™t thá»i gian dài. Ở trẻ em thÆ°á»ng thể hiện bằng giảm sút sá»± táºp chung chú ý. Còn ở ngÆ°á»i cao tuổi có giai Ä‘oạn trầm cảm chủ yếu, khó nhá»› có thể là than phiá»n chính và có thể bị nhầm vá»›i mất trí. Khi giai Ä‘oạn trầm cảm chủ yếu được Ä‘iá»u trị thành công, các vấn Ä‘á» vá» trí nhá»› biến mất hoàn toàn. HÆ¡n nữa ở má»™t số bệnh nhân là ngÆ°á»i cao tuổi, má»™t giai Ä‘oạn trầm cảm chủ yếu có thể là dấu hiệu bắt đầu của má»™t loại mất trí nào Ä‘ó.
9. Ý nghÄ© muốn chết hoặc có hành vi tá»± sát.
Hầu hết bệnh nhân trầm cảm chủ yếu Ä‘á»u có ý nghÄ© vá» cái chết, nặng hÆ¡n thì há» có thể có ý định tá»± sát hoặc hành vi tá»± sát. Lúc đầu há» nghÄ© rằng bệnh nặng thế này (mất ngủ, chán ăn, sút cân, mệt má»i...) thì chết mất. Dần dần, bệnh nhân cho rằng bệnh nhân chết Ä‘i cho đỡ Ä‘au khổ. Các ý nghÄ© này biến thành niá»m tin rằng những ngÆ°á»i trong gia Ä‘ình, cÆ¡ quan... có thể sẽ khá hÆ¡n nếu bệnh nhân chết. Từ ý nghÄ© tá»± sát, bệnh nhân sẽ có hành vi tá»± sát. Chúng ta cần lÆ°u ý rằng có đến 75% các trÆ°á»ng hợp tá»± sát có nguyên nhân là trầm cảm chủ yếu, vì váºy không được xem thÆ°á»ng triệu chứng này. Khi phát hiện ra ý định tá»± sát ở bệnh nhân trầm cảm thì phải Ä‘iá»u trị ná»™i trú cho bệnh nhân trong các bệnh khoa tâm thần.
Máºt Ä‘á»™ và cÆ°á»ng Ä‘á»™ của ý định tá»± sát có thể rất khác nhau. Má»™t số bệnh nhân tá»± sát ít nghiêm trá»ng có thể ý định tá»± sát má»›i chỉ áºp đến (chỉ 1 - 2 phút trÆ°á»›c Ä‘ó) mà trÆ°á»›c Ä‘ó bệnh nhân chÆ°a há» nghÄ© đến cái chết. TrÆ°á»ng hợp nặng hÆ¡n, ý nghÄ© tá»± sát tái diá»…n (1 hoặc 2 lần/tuần), há» có thể cân nhắc kỹ càng trÆ°á»›c khi hành Ä‘á»™ng. Má»™t số bệnh nhân tá»± sát có thể chuẩn bị váºt chất (ví dụ: vÅ© khí hoặc chất Ä‘á»™c) để sá» dụng cho hành vi tá»± sát, có thể xác định chá»— và thá»i Ä‘iểm mà há» sẽ chỉ có má»™t mình để có thể tá»± sát thành công. Há» có thể láºp kế hoặch thá»±c tế để đảm bảo tá»± sát sẽ kết thúc bằng cái chết. Ví dụ: bệnh nhân có thể tích cóp thuốc chữa bệnh (thÆ°á»ng là thuốc an thần, thuốc ngủ), mua thuốc Ä‘á»™c (thuốc trừ sâu, thuốc diệt chuá»™t), chuẩn bị dây thừng (để thắt cổ)... CÅ©ng có thể há» viết thÆ° tuyệt mệnh, thông báo cho bạn bè hoặc ngÆ°á»i thân vá» ý định tá»± sát của há». Các hành vi này được phối hợp vá»›i hành vi tá»± sát và chúng được sá» dụng để xác định các bệnh nhân có nguy cÆ¡ tá»± sát cao.
Các mức Ä‘á»™ của trầm cảm nhÆ° thế nào?
✔ Nhẹ: bệnh nhân chỉ có 5-6 triệu chứng, đủ để chẩn Ä‘oán, các triệu chứng này ít ảnh hưởng đến chức năng lao Ä‘á»™ng, xã há»™i của bệnh nhân.
✔ Vừa: bệnh nhân có7-8 triệu chứng và bị ảnh hưởng chức năng lao Ä‘á»™ng xã há»™i rõ ràng.
✔Nặng: bệnh nhân có tất cả các triệu chứng (9), các chức năng xã há»™i, nghá» nghiệp bị ảnh hưởng trầm trá»ng.
Trầm cảm sau sinh nghiêm trá»ng nhÆ° thế nào?
Giai Ä‘oạn trầm cảm ảnh hưởng rõ ràng đến các hoạt Ä‘á»™ng trong xã há»™i, nghá» nghiệp hoặc trong các lÄ©nh vá»±c quan trá»ng khác.
✔ Bị mất ngủ, giảm sút năng lượng
✔ Mất cảm giác ngon miệng, ăn ít hoặc sút cân.
✔ Hay cáu gắt, căng thẳng đầu óc, khó táºp trung, trí nhá»› kém,…
✔ Mất hứng thú hoặc sở thích cho hầu hết các hoạt Ä‘á»™ng.
✔ Không thể làm được việc gì dù là những việc rất Ä‘Æ¡n giản đối vá»›i bệnh nhân trÆ°á»›c khi bị bệnh.
✔ TrÆ°á»ng hợp nặng, bệnh nhân trầm cảm chủ yếu Ä‘á»u có ý nghÄ© vá» cái chết, nặng hÆ¡n thì há» có thể có ý định tá»± sát hoặc hành vi tá»± sát.
Bí quyết để Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i chứng trầm cảm sau sinh
✔ Hãy tâm sá»± vá»›i má»™t ngÆ°á»i nào Ä‘ó, nhất là những ngÆ°á»i Ä‘ã làm mẹ.
✔ Nhá» ngÆ°á»i khác phụ chăm sóc em bé, làm việc nhà và những việc vặt. Nhá» chồng giúp việc nhà và luân phiên cho bé bú ban Ä‘êm.
✔ Dành má»™t chút thá»i gian cho riêng mình, dù chỉ là 15 phút má»—i ngày, để Ä‘á»c sách, Ä‘i dạo hoặc tắm thÆ° giãn.
✔ Dù má»™t ngày bạn chỉ làm được má»™t việc, Ä‘ó Ä‘ã là má»™t chuyển biến tốt. CÅ©ng sẽ có những ngày bạn chẳng làm được gì. Khi ấy, đừng tức giáºn bản thân.
✔ Tá»± cô láºp mình thÆ°á»ng sẽ kéo dài sá»± trầm cảm. Hãy thay đồ và Ä‘i ra ngoài má»™t chút má»—i ngày. Không khí trong lành và khung cảnh thay đổi sẽ có lợi nhiá»u cho cả bạn và con.
✔ Xông tắm sau sinh để tinh thần thÆ° giãn, giảm căng thẳng, tạo giấc ngủ sâu và nhanh chóng phục hồi sức khá»e.
