Có cơ hội là m mẹ khi bị ung thư cổ tỠcung hay không?
Ung thư cổ tá» cung là loại ung thư ác tính, hay gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, trá»±c tiếp ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh con cá»§a phụ nữ. Tuy nhiên, vá»›i sá»± phát triển cá»§a y há»c hiện đại Ä‘ã có má»™t vài phương pháp giúp chị em vừa Ä‘iá»u trị ung thư cổ tá» cung, vừa có thể mang thai.
Ung thư cổ tá» cung là gì?
Cổ tá» cung là phần hẹp nhất cá»§a tá» cung, nằm giữa tá» cung và âm đạo. Má»i thứ muốn Ä‘i vào tá» cung phải Ä‘i qua cổ tá» cung, kể cả tinh trùng.
Ung thư cổ tá» cung là bệnh có tá»· lệ tá» vong cao thứ 2 ở phụ nữ.
Ung thư cổ tá» cung xuất hiện khi các tế bào cổ tá» cung tăng sinh má»™t cách bất tưá»ng, khó kiểm soát và hình thành khối u lá»›n. Äây là loại ung thư có tá»· lệ tá» vong cao thứ 2 ở phụ nữ. Thống kê cho thấy ung thư cổ tá» cung ít gặp ở độ tuổi 20 – 30, 60% ở độ tuổi 35 – 55, 20% ở độ tuổi 55 – 65, 8% ở độ tuổi 65 – 75.
Nguyên nhân chính là do virus HPV(Human Papilloma Virus) lây nhiá»…m qua đưá»ng tình dục gây ra. Các chá»§ng virus này có khả năng tồn tại nhiá»u năm trong cổ tá», thay đổi từ từ cấu trúc gen di truyá»n, gây nên sá»± bất thưá»ng cá»§a các tế bào ở Ä‘ây. Vì váºy, ngưá»i mắc bệnh gần như không có triệu chứng đặc biệt trong giai Ä‘oạn đầu. Các dấu hiệu cá»§a ung thư cá»§a tá» cung chỉ xuất hiện khi các tế bào Ä‘ã tăng sinh bất thưá»ng, chèn ép lên các tổ chức khác.
Dấu hiệu để nháºn biết ung thư cổ tá» cung là gì?
Ở giai Ä‘oạn đầu, ung thư cổ tá» cung không gây ra má»™t Ä‘au đớn hay triệu chứng gì. Vì váºy, trong giai Ä‘oạn này nếu không Ä‘i khám phụ khoa và làm xét nghiệm Pap thì không thể phát hiện ra bệnh.
PAP là phương pháp hiệu quả để phát hiện ung thư cổ tá» cung sá»›m.
Khi cÆ¡ thể bắt đầu xuất hiện những triệu chứng cÅ©ng báo hiệu rằng các tế bào cổ tá» cung ác tính Ä‘ã tăng sinh mạnh và xâm lấn sang các mô bên cạnh, ung thư chuyển sang giai Ä‘oạn nặng hÆ¡n.
5 triệu chứng Ä‘iển hình cá»§a ung thư cổ tá» cung:
- Chảy máu âm đạo bất thưá»ng:
Äây là triệu chứng liên quan nhiá»u nhất đến ung thư cổ tá» cung.
Chảy máu bất thưá»ng ngoài chu kì kinh nguyệt hoặc chu kì kinh nguyệt kéo dài. Chảy máu sau khi Ä‘ã màn kinh. Chảy máu trong và sau khi quan hệ tình dục. Chảy máu khi Ä‘i vệ sinh hay khám phụ khoa.,…
- Äau bụng dưới hoặc xương cháºu:
Chị em thưá»ng gặp phải những cÆ¡n Ä‘au vùng cháºu bất thưá»ng hoặc Ä‘au vùng cháºu khi quan hệ tình dục. Äây cÅ©ng là má»™t dấu hiệu quan trá»ng để nháºn biết ung thư cổ tá» cung.
- Dịch âm đạo có màu bất thưá»ng:
Dịch âm đạo bất thưá»ng là dấu hiệu cá»§a ung thư cổ tá» cung.
Dịch âm đạo đột nhiên có màu bất thưá»ng như màu vàng, xanh như má»§ hoặc lẫn màu hồng cá»§a máu và có mùi khó chịu.
- Thiếu máu:
Do cÆ¡ thể cần sản sinh nhiá»u bạch cầu hÆ¡n để chống chá»i vá»›i tế bào ung thư nên lượng hồng cầu được sinh ra sẽ giảm Ä‘i Ä‘áng, kể gây nên hiện tượng thiếu máu. Vì váºy ngưá»i bệnh thưá»ng xuyên cảm thấy mệt má»i, chán ăn, giảm cân,…
- Tiểu tiện bất thưá»ng:
Khi bạn hắt hÆ¡i bị són tiểu hoặc tiểu tiện ra máu thì nên nhanh chóng Ä‘i khám để biết chính xác mình bị bệnh gì. Nếu là do ung thư cổ tá» cung thì bệnh Ä‘ang ở giai Ä‘oạn hết sức nguy hiểm vì các tế bào ung thư Ä‘ã lan sang các bá»™ pháºn khác trong cÆ¡ thể.
Những nguyên nhân khiến phụ nữ mắc bệnh ung thư cổ tá» cung?
- Virus HPV:
Virus HPV là nguyên nhân chính gây ung thư cổ tá» cung ở phụ nữ.
HPV là virus gây u nhú và lây nhiá»…m qua đưá»ng tình dục khi tiếp xúc ở da, âm đạo, dương váºt. Có nhiá»u chá»§ng loại virus HPV khác nhau, má»™t số gây mụn cóc ở bá»™ pháºn sinh dục, số khác gây ung thư buồng trứng, ung thư cổ tá» cung ở phụ nữ và ung thư dương váºt ở nam giá»›i.
- Quan hệ tình dục sá»›m:
Virus HPV chá»§ yếu lây qua đưá»ng tình dục nên việc quan hệ sá»›m hay quan hệ vá»›i nhiá»u đối tượng càng tăng khả năng bị lây nhiá»…m bệnh.
Bên cạnh Ä‘ó thói quen vệ sinh cá nhân kém trước và sau khi quan hệ tình dục cÅ©ng là yếu tố gia tăng nguy cÆ¡ mắc bệnh.
- Ngưá»i có hệ miá»…n dịch suy yếu:
Những ngưá»i có hệ miá»…n dịch suy yếu rất dá»… bị virus HPV tấn công, đặc biệt là những ngưá»i bị HIV hoặc những ngưá»i sá» dụng thuốc làm ức chế miá»…n dịch.
- Sinh con quá sá»›m dưới 17 tuổi:
Ở dá»™ tuổi này hệ sinh dục phát triển chưa hoàn thiện cùng vá»›i việc chưa có kiến thức vệ sinh bá»™ pháºn sinh dục Ä‘úng cách nên việc quan hệ tình dục hay sinh con Ä‘á»u khiến phụ nữ dá»… mắc bệnh ung thư cổ tá» cung.
- Hút thuốc, stress, lạm dụng thuốc tránh thai:
Hút thuốc lá gây ra nhiá»u bệnh ung thư, trong Ä‘ó có ung thư cổ tá» cung. Chất độc trong khói thuốc sẽ khiến các tế bào ung thư phát triển nhanh hÆ¡n.
Các nghiên cứu cho thấy phụ nữ khi bị căng thẳng kéo dài sẽ có nguy cÆ¡ mắc bệnh cao. Vì váºy, chúng ta nên có lối sống vui vẻ, lạc quan để tăng sức đỠkháng cho cÆ¡ thể, phòng chống lại bệnh.
Nên cân nhắc các biện pháp tránh thai vì thuốc tránh thai gia tăng nguy cÆ¡ mắc ung thư cổ tá» cung.
Thuốc tránh thai tuy tiện dụng nhưng các tác dụng phụ cá»§a nó gây ảnh hưởng xấu đến sức khá»e cá»§a ngưá»i phụ nữ đặc biệt là gia tăng nguy cÆ¡ mắc bệnh ung thư cổ tá» cung.
- Yếu tố di truyá»n:
Theo các thống kê, nếu trong gia Ä‘ình có ngưá»i bị ung thư cổ tá» cung thì khả năng bạn mắc bệnh cÅ©ng cao hÆ¡n ngưá»i khác.
Ung thư cổ tá» cung không chỉ tác động đến cổ tá» cung mà còn gây ra nhiểu biến chứng nguy hiểm khác!
- Suy tháºn:
Tháºn là cÆ¡ quan quan trá»ng, có chứng năng lá»c các chất độc, chất thừa trong máu để thải ra ngoài qua niệu quản. Tuy nhiên khi bị ung thư cổ tá» cung, khối ung thư có thể chèn ép lên niệu quản, làm tắc đưá»ng Ä‘i nước tiểu, nước tiểu bị ứ lại ở tháºn. Vá»›i thá»i gian dài sẽ khiến tháºn bị sưng phù và suy giảm chức năng(suy tháºn).
Äặt stent là phương pháp hiệu quả giảm tắc niệu quản.
Phương pháp Ä‘iá»u trị cho trưá»ng hợp này là đưa nước tiểu ra khá»i tháºn bằng cách sá» dụng má»™t ống luồn qua da vào tháºn hoặc mở rá»™ng niệu quản bằng cách đặt stent.
- Cục máu Ä‘ông:
Äây là biến chứng thưá»ng gặp ở các bệnh ung thư vì ung thư làm cho máu dính hÆ¡n nên dá»… hình thành cục máu Ä‘ông. Cùng vá»›i việc bệnh nhân nằm lâu trên giưá»ng bệnh sau phẫu thuáºt hay hóa trị liệu càng khiến cho tình trạng bị cục máu Ä‘ông trở nên nặng hÆ¡n.
Các vết thâm tím bất thưá»ng ở chân là biểu hiện cá»§a cục máu Ä‘ông.
Khi khối u lá»›n bấm vào tÄ©nh mạch vùng cháºu, làm cháºm dòng chảy cá»§a máu, hình thành cục máu Ä‘ông ở chân. Má»™t trưá»ng hợp nguy hiểm là cục máu Ä‘ông ở tÄ©nh mạch chân có thể di chuyển lên phổi, ngăn chặn việc cung cấp máu cho phổi(thuyên tắc phổi), có thể dẫn đến tá» vong.
Äể Ä‘iá»u trị cục máu Ä‘ông, bệnh nhân được cho sá» dụng các thuốc làm loãng máu như heparin, warfarin,…
- Chảy máu:
Äây là biến chứng thưá»ng gặp ở ung thư cổ tá» cung. Các tế bào ung thư khi lan đến âm đạo, ruá»™t hoặc bàng quang gây chảy máu gây chảy máu ở âm đạo, trá»±c tràng(Ä‘oạn sau) hoặc Ä‘i tiểu ra máu.
- Äau đớn:
Khi ung thư lan vào các dây thần kinh, cÆ¡ ,xương sẽ gây Ä‘au đớn cho ngưá»i bệnh.
Khối u xâm lấn vào cÆ¡, xương gây Ä‘au đớn cho ngưá»i bệnh.
Tùy vào mức độ nặng nhẹ cá»§a cÆ¡n Ä‘au, bác sÄ© cho cho bệnh nhân sá» dụng các thước giảm Ä‘au phù hợp.
- Rò rỉ:
Äây là biến chứng chỉ gặp ở số ít bệnh nhân bị ung thư cổ tá» cung. Thống kê cho thấy, chỉ có khoảng 1 trong 50 bệnh nhân gặp phải biến chứng này.
Lá»— rò là tình trạng bất thưá»ng phát triển giữa hai phần cá»§a cÆ¡ thể. Trong bệnh ung thư cổ tá» cung, lá»— rò thưá»ng phát triển giữa âm đạo và bàng quang, dẫn đến tình trạng tiết dịch dai dẳng từ âm đạo. Trong má»™t số trưá»ng há»p lá»— rò có thể phát triển giữa âm đạo và trá»±c tràng.
Phẫu thuáºt là phương pháp thưá»ng dùng để giải quyết lá»— rò. Tuy nhiên, phụ nữ bị ung thư cổ tá» cung thưá»ng quá yếu để chịu đựng những ảnh hưởng cá»§a phẫu thuáºt. Vì váºy, bệnh nhân thưá»ng được cho sá» dụng các loại thuốc, kem để giảm thải chất dịch, bảo vệ các mô âm đạo tránh bị hư hại và kích ứng.
- Tiết dịch âm đạo:
Dịch tiết âm đạo thưá»ng có mùi khó chịu do sư phân há»§y cá»§a các mô, rò rỉ cá»§a bàng quang hoặc do vi khuẩn phát triển trong vùng âm đạo.
Tình trạng này thưá»ng được Ä‘iá»u trị bằng gel kháng khuẩn.
Các phương pháp Ä‘iá»u trị phù hợp
Phát hiện bệnh càng sá»›m thì khả năng Ä‘iá»u trị khá»i càng cao.
Äối vá»›i trưá»ng hợp ung thư cổ tá» cung không xâm lấn:
Äây là trưá»ng hợp ung thư cổ tá» cung giá»›i hạn ở bên ngoài tá» cung. Các phương pháp Ä‘iá»u trị Ä‘ó là:
- Phẫu thuáºt laser:
Sá» dụng chùm tia laser cưá»ng độ cao để diệt tế bào ung thư.
- Phẫu thuáºt Ä‘iện:
Sá» dụng vòng dây dẫn Ä‘iện thay cho dao phẫu thuáºt để loại bá» tế bào ung thư.
- Dùng dao mổ cắt bá» má»™t phần mô tá» cung bất thưá»ng.
- Äông lạnh:
Phương pháp Ä‘ông lạnh giúp tiêu diệt hoạt tính cá»§a các tế bào ung thư.
Phá há»§y khối u bằng cách Ä‘ông lạnh chúng là má»™t phương pháp hữu hiệu để loại bá» các tế bào ung thư.
Äối vá»›i trưá»ng hợp ung thư cổ tá» cung xâm lấn:
Ở giai Ä‘oạn này các tế bào ung thư Ä‘ã ăn sâu vào cổ tá» cung. Vì váºy, các phương pháp Ä‘iá»u trị sẽ quyết liệt hÆ¡n:
- Cắt bá» hoàn toàn tế bào ung thư:
Tùy vào mức độ xâm lấn cá»§a các tế bào ung thư mà bác sÄ© sẽ đưa ra quyết định cắt boe má»™t phần hay toàn bá»™ tá» cung. Äiá»u này cÅ©ng có nghÄ©a rằng ngưá»i phụ nữ sẽ mất Ä‘i thiên chức làm mẹ.
- Xạ trị:
Dùng các tia bức xạ có năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Phương pháp này chỉ hiệu quả khi bệnh Ä‘ang ở giai Ä‘oạn đầu.
- Hóa trị:
Xạ trị kết hợp hóa trị để ngăn chặn sá»± phát triển và lây lan cá»§a tế bào ung thư.
Phương pháp này thưá»ng được áp dụng cho bệnh nhân khi ở giai Ä‘oạn nặng hÆ¡n.Bệnh nhân phải kết hợp cả hóa trị và xạ trị để có kết quả cao nhất. Các loại hóa trị mạnh sẽ ngăn cản sá»± phát triển, lây lan cá»§a các tế bào ung thư.
Äặc biệt, bệnh nhân phải nhá»› rằng, ung thư cổ tá» cung hoàn toàn có thể tái phát sau khi Ä‘iá»u trị khá»i bệnh. Vì váºy, việc Ä‘i khám sức khá»e định kì là rất cần thiết đối vá»›i ngưá»i bệnh.
Phụ nữ liệu còn khả năng mang thai hay không khi bị ung thư cổ tá» cung?
Phụ nữ mắc bệnh ung thư cổ tá» cung có nguy cÆ¡ vô sinh khá cao. Cổ tá» cung là cá»a ngõ để trứng và tinh trùng vào làm tổ ở tá» cung. Khi bị ung thư cổ tá» cung, các tế bào ở Ä‘ây tăng sinh mạnh, hình thành khối ung thư, chèn ép lên cổ tá» cung, gây khó khăn cho trứng và tinh trùng khi di chuyển và tá» cung.
Bên cạnh Ä‘ó quá trình Ä‘iá»u trị ung thư cÅ©ng dẫn tá»›i nhiá»u biến chứng ảnh hưởng xấu đến khả năng mang thai. Việc xạ trị làm cho âm đạo hẹp lại, gây khó khăn cho quá trình di chuyển cá»§a tinh trùng nên hiệu suất thụ thai giảm. Cùng vá»›i việc sá» dụng các thuốc xạ trị gây nhiá»u tổn thương, phá há»§y tế bào trứng thì khả năng mang thai lại càng mong manh hÆ¡n.
Khi khối ung thư phát triển lá»›n cần phải phẫu thuáºt khoét bá» má»™t phần tá» cung, ảnh hưởng đến hoạt động cá»§a tá» cung, gây suy yếu mô tá» cung dẫn đến sảy thai sá»›m. Äặc biệt, trong trưá»ng hợp xấu phải cắt bá» hoàn toàn tá» cung thì ngưá»i phụ nữ sẽ không còn khả năng mang thai trong tương lai.
Tuy nhiên, bệnh nhân cÅ©ng không nên quá tuyệt vá»ng vì vá»›i sá»± phát triển cá»§a y há»c hiện đại Ä‘ã có má»™t số phương phát Ä‘iá»u trị ung thư cổ tá» cung bảo toàn được thiên chức làm mẹ cá»§a ngưá»i phụ nữ: (H2)
- Khoét chóp tá» cung(sinh thiết non):
Khoét chóp tá» cung là phương pháp Ä‘iá»u trị nhằm bảo toàn khả năng mang thai cho ngưá»i bệnh.
Äây là phương pháp Ä‘iá»u trị cho bệnh nhân ung thư cổ tá» cung ở giai Ä‘oạn đầu. Sau khi loại bá» khối u bằng phương pháp này, bệnh nhân sẽ được lấy mẫu sinh thiết phần còn lại để xét nghiệm. Nếu kết quả cho thấy không còn tế bào ung thư thì bệnh nhân vẫn có thể sinh con bình thưá»ng.
- Cắt bỠcổ tỠcung:
Là phương pháp loại bá» hoàn toàn cổ tá» cung và phần trên âm đạo bị bệnh. Sau khi cắt bá» hoàn toàn cổ tá» cung, ngưá»i mẹ hoàn toàn sinh con khá»e mạnh bằng phương pháp mổ lấy thai.
4 phương pháp phòng ngừa ung thư cổ tá» cung
- Không qua hệ tình dục sá»›m:
Ở lứa tuổi vị thành niên, chức năng cá»§a cÆ¡ quan sinh dục chưa hoàn toàn hoàn thiện. Vì váºy, các bạn gái dá»… bị virus HPV tấn công, tăng nguy cÆ¡ mắc bệnh ung thư cổ tá» cung.
- Tiêm vaccin HPV:
Vaccin HPV thưá»ng được tiêm cho phụ nữ trong độ tuổi từ 9 – 26 tuổi. Nó chỉ có tác dụng phòng ngừa bệnh ung thư cổ tá» cung chứ không có tác dụng Ä‘iá»u trị.
Vaccin HPV hiệu quả nhất khi được tiêm trước lần quan hệ tình dục đầu tiên.
Vaccin HPV phát huy hiệu quả tốt nhất khi được tiêm trước lần quan hệ tình dục đầu tiên. Tuy nhiên phụ nữ sau khi qua hệ tình dục cÅ©ng có thể tiêm vaccin HPV để phòng bệnh nhưng hiệu quả giảm Ä‘i Ä‘áng kể.
- Xây dá»±ng lối sống lành mạnh:
Giữ tinh thần sảng khoái, vui vẻ, thưá»ng xuyên táºp luyện thể dục thể thao để nâng cao sức đỠkháng, giúp cÆ¡ thể chống lại sá»± tấn công cá»§a virus HPV.
Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, khô ráo, đặc biệt là trong chu kì kinh nguyệt, trước và sau khi quan hệ tình dục.
Hạn chế sá» dụng thuốc tránh thai, nhất là thuốc tránh thai khẩn cấp vì các tác dụng phụ cá»§a nó gia tăng nguy cÆ¡ mắc bệnh.
Không sá» dụng thuốc lá, hạn chế chất kích thích như rượu, bia, cà phê,…
- Cung cấp dưỡng chất đầy đủ cho cơ thể:
Bạn cần bổ sung cho cÆ¡ thể vitamin E, A, C và canxi để tăng sức đỠkháng. Äây là những chất rất tốt trong việc chống lại oxy hóa, bảo vệ tế bào không bị tổn thương, giúp đẩy lùi nguy cÆ¡ mắc ung thư cổ tá» cung.
Thá»±c phẩm giàu chất oxy hóa phòng chống ung thư.
Các thá»±c phẩm bạn nên đưa vào thá»±c đơn hàng ngày để phong chống ung thư hiệu quả như chuối, nghệ, gừng, dâu tây, ngô, táo, trà xanh,…
Ung thư cổ tá» cung ảnh hưởng đến thiên chức làm mẹ thiêng liêng cá»§a cá»§a ngưá»i phụ nữ mà còn Ä‘e dá»a trá»±c tiếp đến tính mạng cá»§a bệnh nhân. Vì váºy, hy vá»ng qua bài viết này, các bạn sẽ có cho mình những cách phòng chống bệnh ung thư cổ tá» cung cÅ©ng như các phương pháp Ä‘iá»u trị kịp thá»i và Ä‘úng cách nhất.